Arturo Reverter, crítico musical
«En termos artísticos, Kraus é mellor que Domingo»
O autor compostelán presenta hoxe o seu libro sobre o gran tenor español
- Autor: César Wonenburger
- Localidade: A Coruña
- Data 24/2/2011
Arturo Reverter (Santiago de Compostela, 1941), unha das voces máis respectadas da crítica musical española pola súa independencia, coñecemento e rigor, presenta hoxe na Coruña (Librería Arenas, 20.30 horas) a súa última obra, un libro dedicado ao tenor dos seus amores. O responsable do programa Ars canendi, de RNE, ofrece en Alfredo Kraus, unha concepción do canto (Alianza Editorial) unha reveladora análise sobre a carreira e os medios do cantante que mantivo coa cidade herculina unha estreita relación artística desde o seu debut, en 1956, con Dona Francisquita na praza de María Pita.
-Define vostede a Kraus como un francotirador, un rupturista, un valente... ¿Que é o que desexaba cambiar na ópera?
-Era un rupturista, que soubo sintetizar no seu estilo as regras áureas do bel canto clásico coas modernas técnicas de emisión e expresión. O que desexaba é ditar unhas normas de estudo, de seriedade, de profesionalidade, de rigor.
-Vostede parece telo claro, entre Kraus e Domingo o tenor español máis importante da segunda metade do século XX foi o primeiro, ¿non?
-Depende do que se considere importante. Se nos atemos a valor mediático, repertorio, multiplicidad de funcións, cuestións extramusicales, está claro que Domingo leva a palma. Se miramos o valor artístico constante, o servizo a unha arte depurado, Kraus é o mellor.
-O seu libro non é a típica hagiografía ao uso. ¿Que lle faltou a Kraus para ser perfecto?
-Posiblemente unha cultura máis ampla, unha visión na que se puidesen abarcar distintas manifestacións. Faltaba en Kraus omnicomprensión cara a outros fenómenos igualmente valiosos, no canto e fóra del.
-Kraus lamentábase ás veces de que o público non era capaz de apreciar a súa arte. Agora, tal como están as cousas, teríao ata máis difícil, ¿non?
-Non o creo. Unha arte verdadeiro, auténtico, sen as andrómenas que estamos afeitos soportar ás veces, sempre sería ben recibido. O público aplaude moito a Domingo, pero tamén a Flórez.
-Os que non lle coñecían ben din que era frío, algo envarado en escena e o seu canto demasiado cerebral. Todo falso, ¿non?
-Pois si, e iso explícao ben o cantante no libro. Opinaba que o cerebro é o que manda e sabe transformar as notas en emocións. Para cantar hai que estar lúcido, se non a voz non sae debidamente. Non hai que emocionarse de verdade, hai que representar esa emoción mediante o bo canto, rigoroso e preciso.
-O seu único alumno recoñecido foi un coruñés, Quique Paz, que, con todo, non chegou a facer carreira. A sombra de Kraus era demasiado alargada, ¿non podía permitirse que lle sucedese alguén capaz de igualalo?
-É moi difícil aseveralo. Quique Paz posuía unha gran voz de lírico-lixeiro, semellante á de Kraus nalgúns aspectos. Recibiu sabios ensinos do mestre. Pero creo que houbo un certo afastamento posterior. Paz decidiu deixar o que talvez fose unha brillante carreira; pero... quen o sabe.
-Na éra de Internet, os blogues, os foros e esas cousas, cada un pode escribir a súa propia crítica ao chegar a casa e colgala para que calquera a goce. ¿Democratizouse a crítica ou simplemente empobrecido?
-Democratizouse e empobreceuse probablemente, aínda que non por esa razón, senón por outras que teñen máis que ver co saber, o rigor e a independencia.
-O escritor desexa ser querido, o mesmo que calquera artista. E o crítico musical, ¿a que aspira?
-Debería aspirar a formar e informar seria e honradamente, con liberdade, desde o seu punto de vista, se é posible con fundamento. En todo caso, é un labor subxectivo. A obxectividade non existe. O lector debe logo, coa información e análise que se lle ofrece, sacar as súas propias conclusións e facer a súa crítica persoal, que pode coincidir ou non coa do articulista.
Arturo Reverter, crítico musical
«Unha arte verdadeiro, sen as andrómenas ás que estamos afeitos, sería ben recibido»